Shaun Walker, wieloletni rosyjski korespondent „Independenta” i „Guardiana”, dokonał wnikliwej wiwisekcji jednego z ostatnich i największych europejskich mocarstw – współczesnej Rosji pod rządami Putina. Rosji, która marzy o nowym 1945 – roku chwały, militarnego triumfu i powrotu do statusu światowego supermocarstwa. Rosji, która jest krajem dotkniętym zbiorową i dobrowolną amnezją. Krajem ludzi, którzy wyparli ze świadomości najciemniejsze karty swej historii. Główną osią książki są relacje z wydarzeń 2014 roku, który miał być powrotem Rosji do „narodów pierwszej kategorii”. Walker zawsze znajduje się w centrum wydarzeń: obserwuje z bliska propagandowe zabiegi Rosji podczas zimowej olimpiady w Soczi i znajduje się wśród demonstrantów podczas Euromajdanu w Kijowie. Zapuszcza się na front w Donbasie, gdzie rozmawia zarówno z ukraińskimi rebeliantami, jak i z byłymi rosyjskimi żołnierzami, którzy utrzymują, że przyjechali tu walczyć z ukraińskim faszyzmem. Relacjonuje także aneksję Krymu, przy czym nie kreśli czarno-białej wizji świata, według której Rosja jest zła, a Ukraina dobra. Siła książki polega na pokazaniu tych dwóch krajów i dwóch narodów w tragicznym zwarciu. Walker snuje opowieść, w której historia i współczesność przeplatają się ze sobą niemal na każdym kroku. Łączy pogłębioną analizę polityczną najnowszych dziejów Rosji z historią jednostki. Rozmawia ze wszystkimi, którzy chcą z nim rozmawiać – ukraińskimi rebeliantami, rosyjskimi żołnierzami i zwykłymi, szarymi obywatelami, którzy każdego dnia mierzą się z ciężkim kacem mocarstwowej codzienności.

Książka Shauna Walkera, korespondenta brytyjskich mediów piszącego o Rosji i krajach wschodniej Europy, jest efektem dziesięciu lat pracy w Federacji Rosyjskiej i w Ukrainie. To napisana z rozmachem i klarownością opowieść o kraju i ludziach, którym tęskno do dawnej potęgi. Walker przedstawia panoramiczny obraz rosyjskich traum i tęsknot, łączy przeszłość – lub inaczej: pamięć o przeszłości, tę oficjalną i prywatną – z rosyjską teraźniejszością, tłumacząc w ten sposób ostatnie dekady rosyjskiej historii i rządów Władimira Putina. Walker odtwarza ewolucję mitu zwycięskiej Wielkiej Wojny Ojczyźnianej i jednoczącą funkcję, jaką ma on w rękach władcy Kremla – co widzimy też dzisiaj, kiedy w oficjalnej narracji agresywną napaść na Ukrainę prezentuje się jako dalszy ciąg walki z nazistami. Ze znawstwem pisze o protestach na Majdanie, o anektowanym Krymie, o walkach w Donbasie – cały czas gdzieś jedzie i wciąż z kimś rozmawia nierzadko z narażeniem życia. I konstatuje: „przeszłość stała się teraźniejszością”.